انرژیکس (EnergX) - ترموول‌ها (Thermowells) قطعاتی کلیدی در سیستم‌های ابزاردقیق هستند که وظیفه دارند از سنسورهای دما (مانند ترموکوپل و RTD) در برابر فشار، دمای بالا، ارتعاش و خوردگی محافظت کنند.

یکی از رایج‌ترین روش‌های اتصال ترموول به فرآیند، استفاده از فلنج (Flange) است. ترموول‌های فلنجی (Flanged Thermowells) به دلیل قابلیت اطمینان بالا و سهولت نصب و جداسازی، در صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاهی و شیمیایی کاربرد گسترده‌ای دارند. 

اما نکته مهم این است که همه انواع فلنج‌های صنعتی برای ترموول‌ها قابل استفاده نیستند؛ تنها چند نوع خاص مطابق با استانداردهای بین‌المللی در این زمینه کاربرد دارند.

---

انواع فلنج قابل استفاده در ترموول‌های فلنجی

فلنج سطح برجسته (RF)

• Raised Face Flange
• پرکاربردترین نوع فلنج در ترموول‌ها.
• دارای سطح برآمده در محل آب‌بندی که امکان استفاده از انواع گسکت‌ها را فراهم می‌کند.
• انتخاب اول در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی.

فلنج پیشانی تخت (FF)

• Flat Face Flange
• سطح کاملاً مسطح و ساده دارد.
• بیشتر در فشارها و دماهای پایین استفاده می‌شود.
• در برخی صنایع غذایی و دارویی که فشار فرآیند محدود است، کاربرد دارد.

فلنج رینگ جوینت (RTJ)

• Ringe Type Joint Flange
• مخصوص فشارها و دماهای بالا.
• از رینگ فلزی برای آب‌بندی استفاده می‌شود.
• در سرویس‌های حساس و خورنده، به‌ویژه در صنایع نفت و گاز دریایی و پتروشیمی، بسیار مورد استفاده است.

---

کلاس فشار فلنج‌ها

فلنج‌های ترموول بر اساس استاندارد ASME B16.5 در کلاس‌های مختلف فشار (Pressure Rating) تولید می‌شوند:

• کلاس 150: برای فشار و دمای پایین
• کلاس 300: متداول‌ترین در صنایع نفت و گاز
• کلاس 600 و بالاتر: برای شرایط فشار و دمای بسیار بالا (پتروشیمی و نیروگاهی).

---

متریال متداول فلنج‌ها در ترموول‌ها

• استنلس استیل 316/316L: مقاوم در برابر خوردگی و متداول‌ترین جنس
• اینکونل 600/625: برای دما و فشار بالا و محیط‌های خورنده شدید
• هستلوی C22/C276: برای اسیدها و محیط‌های بسیار خورنده و شیمیایی تهاجمی
• کربن استیل (A105): اقتصادی اما محدود در محیط‌های خورنده.
• سوپر داپلکس (UNS S32750): مقاومت عالی در برابر خوردگی کلریدی، مخصوص صنایع دریایی.

---

استانداردهای مرتبط با فلنج در ترموول‌ها

• استاندارد ASME B16.5: استاندارد اصلی ابعاد، کلاس فشار و طراحی فلنج‌های فولادی تا کلاس 2500.
• استاندارد ASME PTC 19.3 TW: استاندارد کلیدی طراحی ترموول، شامل محاسبات ارتعاش و استحکام مکانیکی.
• استاندارد NACE MR0175 / ISO 15156: انتخاب مواد مقاوم به سولفید هیدروژن در صنایع نفت و گاز
• ISO 7005: استاندارد بین‌المللی معادل ASME برای فلنج‌ها.

---

مزایا و معایب ترموول‌های فلنجی

مزایا

• قابلیت جداسازی و تعویض سریع سنسور و ترموول
• مقاومت مکانیکی بالا و آب‌بندی مطمئن
• سازگاری با فشار و دماهای مختلف
• تطابق با استانداردهای بین‌المللی

معایب

• هزینه بالاتر نسبت به ترموول‌های جوشی یا رزوه‌ای
• نیاز به آب‌بندی مناسب و استفاده از گسکت‌های استاندارد
• اشغال فضای بیشتر در خط لوله

---

پرسش‌های پرتکرار

پرکاربردترین نوع فلنج در ترموول‌های صنعتی کدام است؟

فلنج سطح برجسته (Raised Face) یا RF به‌دلیل طراحی ساده و قابلیت آب‌بندی مطمئن، پرکاربردترین نوع است.

در شرایط فشار بالا چه فلنجی توصیه می‌شود؟

فلنج رینگ جوینت (Ring Type Joint) یا RTJ بهترین انتخاب است زیرا مقاومت و آب‌بندی مناسبی در فشار و دماهای بالا دارد.

آیا فلنج‌های کلاس 150 برای صنایع نفت و گاز مناسب‌اند؟

فقط برای فشار و دمای پایین. در بیشتر پروژه‌های نفت و گاز از کلاس 300 یا بالاتر استفاده می‌شود.

آیا انتخاب کلاس فشار بیش از نیاز توصیه می‌شود؟

خیر، انتخاب کلاس فشار باید مطابق فشار طراحی باشد؛ استفاده از کلاس بالاتر تنها باعث افزایش هزینه می‌شود.

بهترین متریال برای فلنج ترموول در صنایع غذایی چیست؟

استنلس استیل 316L به دلیل تاییدیه‌های بهداشتی و مقاومت به خوردگی، بهترین گزینه است.

کدام متریال برای فلنج ترموول در محیط خورنده مناسب‌تر است؟

آلیاژهایی مانند اینکونل (Inconel) و هستلوی (Hastelloy) مقاومت بهتری در برابر محیط‌های اسیدی و کلریدی دارند.

کدام استاندارد اصلی در طراحی ترموول اهمیت دارد؟

استاندارد ASME PTC 19.3 TW-2016 اصلی‌ترین مرجع برای طراحی مکانیکی و ارتعاشی ترموول‌ها است.

آیا ترموول فلنجی قابلیت تعویض آسان دارد؟

بله، یکی از مزایای اصلی ترموول‌های فلنجی همین قابلیت نصب و جداسازی سریع بدون نیاز به قطع کامل خط لوله است. 

---

نتیجه‌گیری

انتخاب صحیح نوع فلنج، کلاس فشار و جنس فلنج ترموول نقش بسیار مهمی در ایمنی، دوام و دقت اندازه‌گیری دما در فرآیندهای صنعتی دارد. با توجه به استانداردهای معتبر مانند ASME B16.5 و ASME PTC 19.3 TW، می‌توان ترموول‌های فلنجی را برای شرایط مختلف فرآیندی طراحی و انتخاب کرد. در نهایت، موفقیت در پروژه‌های صنعتی وابسته به انتخاب درست فلنج و ترموول بر اساس فشار، دما، نوع سیال و الزامات استانداردی خواهد بود.