انرژیکس (EnergX) - آشکارسازهای مقاومتی دما یا RTD به‌ویژه Pt100 از پرکاربردترین تجهیزات اندازه‌گیری دما در صنایع مختلف هستند. نام Pt100 به معنای استفاده از پلاتین (Pt) به‌عنوان عنصر مقاومتی با مقدار 100 اهم در دمای صفر سلسیوس است. یکی از مفاهیم کلیدی در این سنسورها، عدد 385 یا 0.00385 است که ضریب دمایی مقاومت پلاتین را نشان می‌دهد. درک این پارامتر برای انتخاب صحیح و استفاده دقیق از Pt100 ضروری است.

---

سنسور دما Pt100 چیست؟

• یک RTD با المان پلاتینی که مقاومت آن در دمای صفر سلسیوس دقیقاً 100 اهم است.
• تغییر مقاومت متناسب با تغییر دما بوده و به‌صورت تقریبی رابطه‌ای خطی دارد.
• محدوده عملکرد: از -200 تا +850 سلسیوس (بسته به طراحی و استاندارد).
• کاربردها: صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، نیروگاه‌ها، تجهیزات آزمایشگاهی، صنایع غذایی و دارویی.

---

مفهوم 385 در Pt100 چیست؟

عدد 385 در Pt100 به ضریب دمایی مقاومت پلاتین یا Temperature Coefficient of Resistance اشاره دارد.

طبق استاندارد IEC 60751، ضریب دمایی پلاتین برابر است با:

α = 0.00385 Ω/(Ω.°C)

این ضریب بیان می‌کند که به ازای هر یک سلسیوس تغییر دما، مقاومت المان پلاتینی به اندازه 0.385 اهم تغییر می‌کند.

بنابراین، در Pt100 با ضریب 385:

• در صفر سلسیوس: 100.00 اهم
• در 100 سلسیوس: حدود 138.5 اهم
• در 200 سلسیوس: حدود 175.8 اهم

---

اهمیت عدد 385 در سنسور Pt100

• دقت اندازه‌گیری: اگر ضریب α متفاوت باشد (مثلاً 0.00392 در نسخه‌های آمریکایی قدیمی)، نتایج اندازه‌گیری خطا خواهد داشت.
• استاندارد جهانی: امروزه بیشتر Pt100ها بر اساس استاندارد IEC 60751 و ضریب 0.00385 تولید می‌شوند.
• کالیبراسیون تجهیزات: همه کنترلرها، ترانسمیترها و سیستم‌های اندازه‌گیری بر پایه منحنی 385 طراحی شده‌اند.
• تبادل‌پذیری: سنسورهای مختلف با ضریب 385 به راحتی قابل جایگزینی هستند.

---

مقایسه Pt100 با ضریب 385 و نسخه‌های دیگر

• 385 (استاندارد IEC): رایج‌ترین و پذیرفته‌شده‌ترین ضریب در جهان.
• 392 (استاندارد قدیمی آمریکایی – ITS-48): کمی تفاوت دارد و باعث خطا در تجهیزات IEC می‌شود.
• 391 (استاندارد ژاپنی JIS C1604): مشابه اما اندکی متفاوت.

---

کاربردهای صنعتی Pt100 با ضریب 385

• صنایع فرآیندی (نفت، گاز، پتروشیمی): کنترل دقیق دما در رآکتورها و خطوط فرآیندی.
• نیروگاه‌ها: نظارت بر دمای بویلر و توربین‌ها.
• صنایع غذایی و دارویی: اطمینان از دقت در دمای پخت، استریل‌سازی و ذخیره‌سازی.
• آزمایشگاه‌ها: تست‌های کالیبراسیون و اندازه‌گیری مرجع.

---

نکات مهم در انتخاب Pt100 با ضریب 385

• اطمینان از مطابقت با استاندارد IEC 60751.
• توجه به کلاس دقت (AA ،A ،B ،C) متناسب با کاربرد.
• بررسی بازه دمای کاری و نوع عایق یا غلاف.
• هماهنگی با تجهیزات کنترلی و نشان‌دهنده‌ها.

---

پرسش‌های پرتکرار

عدد 385 در Pt100 چه معنایی دارد؟

این عدد به ضریب دمایی مقاومت پلاتین اشاره دارد که برابر با 0.00385 اهم بر اهم در سلسیوس است.

آیا همه Pt100ها ضریب 385 دارند؟

خیر. نسخه‌های قدیمی آمریکایی (392) و ژاپنی (391) وجود دارند، اما استاندارد جهانی امروز 385 است.

اگر از Pt100 با ضریب متفاوت استفاده کنیم چه می‌شود؟

دستگاه‌های اندازه‌گیری خطا خواهند داشت و دمای نشان داده شده دقیق نخواهد بود.

آیا Pt100 با ضریب 385 برای تمام صنایع مناسب است؟

بله، به دلیل دقت و استاندارد بودن، انتخاب اول در اکثر صنایع است.

آیا Pt100 فقط به صورت 2 سیمه وجود دارد؟

خیر، Pt100 در نسخه‌های 2سیمه، 3سیمه و 4سیمه تولید می‌شود که برای جبران خطای مقاومت کابل استفاده می‌شوند.

بخوانید: تفاوت‌های سیم‌بندی ۲، ۳ و ۴ سیمه در RTD چیست؟

---

نتیجه‌گیری

سنسورهای Pt100 با ضریب 385 امروزه استاندارد جهانی در اندازه‌گیری دما هستند. این پارامتر تضمین می‌کند که مقاومت المان پلاتین در بازه دمایی -200 تا +850 سلسیوس با دقت بالا تغییر کند و اندازه‌گیری پایدار و قابل اطمینان حاصل شود. انتخاب صحیح Pt100 با ضریب 385، رعایت کلاس دقت و استاندارد IEC 60751 کلید موفقیت در اندازه‌گیری دقیق دما در صنایع حساس است.

برای سفارش انواع سنسور دما، استعلام خود را ثبت کنید.