انرژیکس (EnergX) - ترموول‌ها یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم‌های اندازه‌گیری دما هستند که به‌عنوان غلاف محافظ سنسورهای دما (ترموکوپل و RTD) استفاده می‌شوند. وظیفه اصلی ترموول، حفاظت از سنسور در برابر شوک حرارتی، خوردگی، فشار و سایش مکانیکی است. در محیط‌های دمای بسیار بالا یا شرایط خورنده، استفاده از ترموول سرامیکی نسبت به نوع فلزی رایج‌تر و الزامی است.

---

ترموول سرامیکی چیست؟

ترموول سرامیکی یک غلاف محافظ ساخته‌شده از مواد سرامیکی مقاوم به دما و خوردگی است که سنسور دما را در برابر شرایط سخت محیطی محافظت می‌کند. این ترموول‌ها عمدتاً از مواد زیر ساخته می‌شوند:

• آلومینا (Al₂O₃)
• مولایت (Mullite)
• سیالون (Sialon – Si-Al-O-N)
• سیلیکون کاربید (SiC)
• زیرکونیا (ZrO₂)

---

ویژگی‌های کلیدی ترموول‌های سرامیکی

• مقاومت حرارتی بسیار بالا: قابلیت کارکرد تا محدوده 1600 تا 1800 سلسیوس بسته به جنس سرامیک
• مقاومت عالی در برابر خوردگی و اکسیداسیون: مخصوصاً در مذاب‌های فلزی و محیط‌های شیمیایی خورنده
• مقاومت در برابر شوک حرارتی: به‌ویژه در گریدهای سیالون و سیلیکون کاربید
• عدم واکنش‌پذیری با مواد مذاب: در صنایع فولاد و آلومینیوم اهمیت حیاتی دارد
• عمر مفید بالا در مقایسه با غلاف‌های فلزی در دماهای خیلی بالا

---

انواع ترموول‌های سرامیکی بر اساس جنس

ترموول آلومینایی:

• دقت بالا در اندازه‌گیری
• مقاومت عالی در برابر اکسیداسیون
• مناسب برای دماهای تا 1700 سلسیوس

ترموول مولایتی:

• مقاومت مناسب در برابر شوک حرارتی
• اقتصادی‌تر از آلومینا
• کاربرد در کوره‌های سرامیک و سفال

ترموول سیالون:

• ساخته‌شده بر پایه نیترید سیلیسیم
• مقاومت عالی در برابر خوردگی و شوک حرارتی
• کاربرد در مذاب آلومینیوم و فلزات غیرآهنی

ترموول سیلیکون کاربید (SiC):

• سختی و مقاومت بالا در برابر سایش
• مناسب برای کاربردهای با شوک حرارتی شدید

ترموول زیرکونیایی:

• مقاومت ویژه در برابر اسیدها و محیط‌های شیمیایی خورنده
• دمای کاری بالا (تا 1800 سلسیوس)

---

کاربردهای صنعتی ترموول سرامیکی

• صنایع فولاد و ریخته‌گری: اندازه‌گیری دمای مذاب در کوره‌های قوس الکتریکی و پاتیل‌های ذوب
• صنایع آلومینیوم و فلزات غیرآهنی: به دلیل مقاومت در برابر ترشوندگی توسط مذاب
• صنایع شیشه و سرامیک: کنترل دمای کوره‌های پخت و ذوب
• صنایع شیمیایی و پتروشیمی: در فرآیندهای خورنده و دما بالا
• کوره‌های تحقیقاتی و آزمایشگاهی: به‌ویژه در تست‌های متریال و مواد پیشرفته

---

استانداردهای مرتبط

• ASME PTC 19.3 TW: راهنمای طراحی و ارزیابی ترموول‌ها در سیستم‌های اندازه‌گیری دما
• IEC 60584 / IEC 60751: برای سنسورهای دما (ترموکوپل و RTD) که در داخل ترموول قرار می‌گیرند.
• DIN 43772: استاندارد مربوط به ابعاد و طراحی ترموول‌ها.

---

مزایا و محدودیت‌های ترموول سرامیکی

مزایا

• مقاومت بسیار بالا در برابر دما و خوردگی
• طول عمر بیشتر در محیط‌های خشن
• قابلیت استفاده در محیط‌هایی که فلزات عملکرد ضعیفی دارند

محدودیت‌ها

• شکنندگی بیشتر نسبت به فلزات، حساس به ضربات مکانیکی
• قیمت بالاتر در برخی گریدها (مثلاً سیالون و زیرکونیا)
• نیاز به پیش‌گرمایش قبل از ورود به مذاب در برخی مدل‌ها

---

پرسش‌های پرتکرار

تفاوت ترموول سرامیکی با فلزی چیست؟

ترموول فلزی تا حدود 1200 سلسیوس قابل استفاده است ولی در دماهای بالاتر اکسید می‌شود. ترموول سرامیکی می‌تواند تا 1800 سلسیوس کار کند و در برابر خوردگی مذاب بسیار مقاوم است.

کدام نوع سرامیک برای ترموول بهترین است؟

بستگی به کاربرد دارد. برای دمای خیلی بالا آلومینا، برای شوک حرارتی سیالون یا SiC و برای محیط‌های خورنده زیرکونیا بهترین انتخاب است.

آیا ترموول سرامیکی شکننده است؟

بله، نسبت به فلزات شکننده‌تر است و باید در برابر ضربات مکانیکی محافظت شود.

آیا می‌توان ترموول سرامیکی را در مذاب آلومینیوم استفاده کرد؟

بله، نوع سیالون و سیلیکون نیترید به دلیل خاصیت عدم ترشوندگی برای این کاربرد ایده‌آل هستند.

آیا ترموول سرامیکی نیاز به استاندارد خاصی برای طراحی دارد؟

بله، طبق DIN 43772 ابعاد و طراحی ترموول مشخص شده است و باید رعایت شود.

---

نتیجه‌گیری

ترموول سرامیکی یکی از مهم‌ترین اجزای سیستم‌های اندازه‌گیری دما در صنایع با شرایط کاری سخت است. این نوع ترموول به دلیل مقاومت بسیار بالا در برابر دما، خوردگی و شوک حرارتی، انتخابی مطمئن برای کاربردهایی است که ترموول‌های فلزی کارایی خود را از دست می‌دهند. با انتخاب صحیح جنس سرامیک و رعایت استانداردهای طراحی، می‌توان از دقت، ایمنی و عمر طولانی سنسورهای دما در سخت‌ترین شرایط بهره‌مند شد.

برای سفارش انواع ترموول استعلام خود را ثبت نمایید.

صفحه‌ی محصولات انرژیکس: ترموول (Thwermowell)